Gebe ineğin bir sonraki sağım dönemine sorunsuz olarak hazırlanması, etkin bir süt verimine geçebilmesi, uygun şekilde buzağılaması, buzağısına ağız sütü hazırlayabilmesi ve tekrar gebe kalabilmesi için gebeliğinin son döneminde sağılmaması olayına “Kuru dönem” adını veriyoruz.
Kuru dönem 45-60 gün süren bir bekleme dönemi olarak kabul edilmelidir. Son çalışmalar 45 günlük bir sürenin yeterli olabileceğini göstermiştir. Kararı ineğin verim durumuna göre çiftliği yönetenler verecektir.
Kuru dönemde dikkat edilecek konular sürü yönetiminin temeliyle aynıdır. Kuru ve temiz, iyi kayıt, iyi gözlem.
İneği kuruya alırken öncelikle sütü indiren hormonun, yani oksitosinin etkisini ortadan kaldırmak gerekir. Oksitosinin etkisini ortadan kaldırmak ise memenin uyarılmasından vazgeçmek ile mümkündür.
Gebe olduğunu kesin olarak bildiğimiz inek doğuma 45-60 gün kala kuruya ayrılır. O gün inek başka bir yere, kuru dönem bölümüne konulur. Meme tamamen sağılıp, boşaltılır. Meme başları “son daldırma” solüsyonuna batırılır. Her meme lobuna “kuru dönem preparatı” uygulanır. Tekrar meme başları “son daldırma solüsyonuna” daldırılarak kuruya alma işlemi tamamlanır.
Kayıt sistemi varsa, her yapılan işlem kayda alınır.
Kuru dönem bölümüne kapasitesinin üzerinde inek kesinlikle konulmamalıdır. Süt vermediği için kuru dönemdeki inekler yeterince gözlenmez. Ancak; bu yapılabilecek en büyük hatadır.
Kısa bir süre sonra doğum yapacak, bize buzağı verecek ve süt vermeye başlayacak olan ineğe özen göstermek şarttır. Kalabalık padoklardan kaçınmak, mümkünse kuru bölümüne kapasitesinin altında sayıda inek koymak gerekir.
Yatak yerleri her gün temizlenmeli, kuru bölümü her saat kontrol edilmelidir. Sıkı gözlem özellikle önem taşır. İsteksiz, hasta, topal inek, yemliğe gelmeyen, yemliğe geldiği halde yem yemeyen inek olup olmadığı dikkatlice izlenmelidir.
Bu dönemin en kritik dönem olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Her bakımdan “tam olarak besleme” sağlanmalıdır. Yani ne eksik, ne de fazla. Süt vermeyen ineğin hızla kilo alabileceği ve şişmanlayacağı akıldan çıkarılmamalıdır. Şişman inek doğumdan sonra büyük problemler çıkarır. Başta ketosis ve karaciğer yağlanması olmak üzere metabolik hastalıklar kuru dönemdeki yanlış beslemeden kaynaklanmaktadır.
Bu dönemdeki ileri gebe ineklerde herhangi bir aksaklık, hastalık belirtisi, iştahsızlık görülürse derhal tedaviye başlanmalıdır.
İçme suları kontrol edilmeli, temiz, yosunsuz, bol ve taze içme suyu temin edildiğinden emin olunmalıdır.
Kurudaki inekler her türlü stres faktöründen korunmalıdır. Ani değişikliklerin stres faktörü olduğu unutulmamalıdır.
Sıcaklık stresinin belirtileri yönünden de özenli bir şekilde kontrol edilmelidir. Ortam sıcaklığının 22 0C den yüksek olduğu günlerde ihmal edilmeden önlemler alınmalıdır.
Sağımdakiler gibi kuru dönemdekilere de özenli bakım ve doğru besleme gerekir. Kuru dönemin uygun yönetimi yazının başında saydığımız yararları sağlayacaktır.
