Mikoplazma, sığırlarda mastitise sebep olan bulaşıcı bir organizmadır. Hayvanlar hastalanmaz, ilaçla tedaviye yanıt vermez ve enfeksiyon genellikle bir meme lobundan diğer bir meme lobuna yayılır. Mikoplazma, hayvanlarda solunum yolu enfeksiyonu şeklinde olmazsa, hayvanların hastalanması ve ölmesi nadir olarak görülen bir durumdur.
Pek çok sürüde ilk kez görülmesinde Mikoplazma kaynağı, dışarıdan satın alınan sığırlar ve özellikle yeni doğurmuş düvelerdir. Bu hayvanlar çoğunlukla uzun bir yoldan gelmiş hayvanlardır. Mikoplazma genellikle solunum yolu hastalığı ile başlamaktadır. Eğer meme başları, burun akıntısına ve/veya aerosol kontaminasyona maruz kalırsa, solunum yolu hastalığı hayvanı mastitis riskine sokmaktadır.
Yeni doğum yapmış hayvanlar ile hasta olan hayvanlar, KESİNLİKLE aynı padoğa konmamalıdır. Eğer, bu hayvanlar beraber tutulursa Mikoplazmanın yayılma riski büyük oranda artar. Yeni doğum yapmış hayvanlar, yeni hastalıklara karşı en duyarlı olan hayvanlardır ve hasta hayvanlarla beraber tutulduğunda, bulaşıcı hastalıkları kapma riskleri çok fazladır. Bu durum, pek çok sütçü sığır çiftliğinde yaygın olarak yapılan bir hatadır.
İlk tank sütü kültürü pozitif çıktığında, panik yapmayın. Yapılacak ilk şey tank sütünden bir kez daha örnek alarak sürünüzün gerçekten pozitif olduğunu öğrenmektir. Her zaman, örneklerin karıştırılması veya yanlış etiketlenmesi ihtimali vardır.
Eğer bir sonraki tank sütü kültürü de pozitifse, hangi ineklerin enfekte olduğunu tespit etmek için bazı işlemler yapmalısınız. Belli bir padok veya bölümdeki ineklerden örnekleme yapıp, kültürlemek için bir grup tespit edebilmenizi tavsiye ederim. Grup veya padok kültür sonuçları laboratuardan gelene kadar ineklerin bir padoktan diğer padoğa geçirilmemesi önemlidir.
Pozitif çıkan grup veya padoklardaki bütün hayvanların kültürlenmesi gerekir. Bu hayvanlar, sonuçlar laboratuardan gelene kadar başka bir yere alınamazlar. Bütün pozitif hayvanlar izole edilmeli ve tek tek değerlendirilmelidir. Kültürleri pozitif çıkan tüm hayvanların satılmasına gerek yoktur. Mikoplazma çok fazla sayıda saçıldığından, negatif ineklerden pozitif kültür sonucu çıkması olasılığı da vardır. Eğer ineklerin sütü anormal ve CMT (California Mastitis Testi) yüksek ise inekler satılmalıdır. İneklerin sütü normal, klinik mastitis mevcut değil ve CMT normal ise ineklerin tekrar kültürlenmesi gerekir. Bu şüpheli hayvanların ayak bileklerine bant takılarak, sütleri en son sağılmalıdır. Bu hayvanlar sağıldıktan sonra, süt sağım pençesinin içi ve dışı, diğer inek sağılmadan önce sterilize edilmelidir. İkinci kültür negatif, süt hala normal ve CMT negatif ise, inekler normal olarak değerlendirilebilir.
Çok sayıda hayvan enfekte olduğu zaman, bir Mikoplazma grubu oluşturulmalı ve bu hayvanları zaman içinde yavaşça sürüden çıkarmanız gerekebilir. Hayvanları sürüden çıkarmadan önce sütçü sığır çiftliğinin ekonomisinin dikkate alınması önemlidir.
Pozitif Mikoplazma problemi olan bütün sütçü sığır çiftliklerinde, yeni doğum yapmış tüm ineklere, buzağıladıktan sonra kültür yapılmalıdır. Pozitif hayvanlar izole edilmeli ve bireysel olarak değerlendirilmelidir. Kültür sonuçları bilinene kadar, yeni doğum yapmış inek grubundan hiçbir hayvan ayrılamaz, aksi taktirde temiz bir hayvan grubunu enfekte etme riski ile karşılaşırsınız. Bütün klinik vakalarda, Mikoplazma yönünden kültür yapılmalıdır. Eğer kültürleri pozitif ise bu hayvanlar sürüden çıkarılmalıdır. Kültür sonucu negatif olmayan inekleri hasta hayvan padoğundan çıkarmayın.
Bir sütçü sığır çiftliğinde Mikoplazmayı önlemenin anahtarı, etkili bir tedavi protokolü hazırlamaktır. Bazı durumlarda, hasta hayvan barınaklarında, Mikoplazmanın yayılmasını durdurmak amacıyla bütün meme içi tedavi uygulamalarını durdurmak daha iyi bir karar olabilir. Eğer sütçü sığır çiftliklerinde, Mikoplazma salgını esnasında enfekte olmuş meme lobları tedavi edilecekse her inek için, yeni bir çift eldiven kullanılması gerekir. Sadece tek kullanımlık tedavi araçlarına izin verilir. Sütçü sığır çiftliklerinde, Mikoplazmanın yayılmasının yaygın bir şekli, ev yapımı tedaviler veya etiket dışı uygulamalar gibi çok kullanımlık ilaç kaplarıdır. Çok kullanımlık ilaç kapları, mastitisin meme içi tedavisinde kesinlikle yasaklanmıştır. Her ineğin sağılmasından sonra, başlıkların hem içi hem de dışı dezenfekte edilmelidir. Enfekte olmuş ineklerle çalışırken eller, bulaşmanın en önemli kaynağıdır. Eğer sağım elemanları, hasta hayvan barınağındaki bütün hayvanlarda çok sıkı bir tedavi protokülünü takip etmiyorlarsa, hasta hayvan barınağı Mikoplazma Şehrine döner.
Doğru sevk ve idare uygulamaları (pratikleri) ve pek çok çalışma ile Mikoplazma etkili bir şekilde kontrol edilebilir ya da neredeyse 3 aydan kısa bir sürede eradike edilebilir. İşin sırrı, sütçü sığır çiftliklerinde yeni vakaların oluşmasını durdurmaktır. Yeni vakalar durdurulur ise, hastalık hızla uzaklaştırılabilir. En az bir yıl süreyle, söz konusu sürünün tank süt kültürlerinin aylık olarak alınması gerekir. Ayrıca bir negatif tank sütü kültüründen sonra en az altı ay süreyle bütün klinik, tüm satın alınan ve yeni doğum yapmış hayvanlarda kültür yapılmaya devam edilmelidir.
Sürünüzde Mikoplazma var ise panik yapmanız gerekmez. Sürünüze Mikoplazma girdiğinde, etkin bir mastitis kontrol uygulamaları ile, yayılma/bulaşma riski en az seviyededir. Ne yazık ki, etkin bir mastitis kontrol pratikleri uygulamıyorsanız, Mikoplazma çok hızlı yayılabilir. Sürünüzdeki enfeksiyon seviyesi size bağlıdır. Sütçü sığır çiftliğinizden Mikoplazmanın elimine edilmesinde sürü veterinerinizin size yardımcı olması daha iyi sonuç verir. Onlardan yararlanın.
Kaynak:
Meme Doktoru
Dr.Andrew P.Johnson
Wisconsin-ABD
