Bazen koyunların da kustuğuna şahit olabiliriz.
İstemsiz olarak karın kaslarının ve diyaframın kasılması ile mide içeriğinin ağza gelmesi olarak tanımlayabileceğimiz kusma bir hastalık değil, belirtidir.
Koyunlarda kusmaya en çok işkembenin aşırı dolgunluğu ve işkembe asidozu sebep olur. Ayrıca küflü silaj da kusma sebebi olarak karşımıza çıkar. Küf toksinlerinden bazıları kusmaya yol açar.
İşkembe asidozunun ileri safhalarında işkembe iç duvarının yangısı ve karın zarı yangısı (peritonitis) şekillenebilir. Bu durumda kusma ortaya çıkan belirtilerden biridir.
Sineklerle bulaşan ve ihbarı zorunlu hastalıklar listesinde yer alan Mavi Dil, Rift Vadisi Humması gibi hastalıkların birçok belirtisi arasında kusma da vardır. Bu tip kusmalar çoğunlukla sancı ile birlikte göze çarpar.
Kana üre karışması (üremi) ve hepatitis (karaciğer yangısı) beyindeki merkezi etkileyerek kusmaya yol açar. Zehirli otlar, bazı ilaçların doz aşımları kusmaya sebep olabilecek durumlardır.
Kusmanın başlıca sebebi olarak bilinen işkembe asidozu başka hastalıkların da başlangıcıdır. İşkembeli hayvanların yoğun tane yemlerle beslenmeleri her zaman asidoz riskini de beraberinde getirir. Uzun süren işkembe ekşimesi (asidoz) vakaları B1 vitamini (thiamine) eksikliğine, bu eksiklik de ‘’Poliensefalomalasi’’ adı verilen beyin hasarına sebep olur. İşkembe asidozunun yol açabileceği diğer hastalıklar tırnak sorunları ve karaciğer apseleridir.
Kusma olayları bazen kusulan içeriğin akciğere kaçmasına yol açarak ‘’Aspirasyon Pneumonisi’’ adı verilen ve ölüme kadar gidebilen zatürre ile sonuçlanabilir.
Eğer kusmanın arkasındaki sorun teşhis edilirse, asıl hastalığın korunma veya tedavi ilkelerine göre hareket edilir.
Kusmanın belirti olarak da tedavisi mümkündür.
Eğer kusma işkembe asidozuna bağlı ise, en iyi koruma yöntemi yem formülünün ayarlanmasıdır.
Sodyum bikarbonat (yemek sodası) ya da magnezyum oksitin yemlere katılması uygun bir koruma yöntemidir.
Yabancı literatürde kükürtlü bir antibiyotik olan Thiopeptin’in ‘’asidoz önleyici’’ olarak yemlere katılmasının önemli yararlar sağladığı, ayrıca yemden yararlanmayı arttırdığı belirtilmektedir.
