Hayvanlara içirilen sıvıların insan hatasıyla akciğerlere kaçması, ne yazık ki, rasgeldiğimiz bir sorundur.
Zorla içirilen (drench) ilaç, süt, sıvı yem katkıları insanların hatası sonucu hayvanların akciğerlerine kaçtığında Aspirasyon Pneumonisi (Zatürre) ortaya çıkar. Hastalığa inhalasyon pneumonisi, yabancı cisim pneumonisi veya gangrenli pneumoni adları da verilmektedir.
Hayvanlara zorla sıvı içirilmesi esnasında hata yapılırsa, ani bir öksürük veya öğürme görülür. Bu durumda derhal işlemi yapmaktan vazgeçilmelidir. Böyle olduğunda akciğerlere yabancı cisim kaçtığı gibi, yutak bölgesinde bulunan ve zarar vermeyen bakteriler de akciğerlere inerek zararlı olmaya başlarlar. Yapılan hatanın ardından ani ateş yükselmesi, iştahsızlık, durgunluk, sık soluma, burun akıntısı, kambur duruş gibi belirtiler görülür.
İleri vakalarda akciğerlerdeki mikroorganizmaların toksin salgılaması, toksinlerin kana karışması durumu (Toksemi) ortaya çıkar. Hastalığın prognozu (akıbeti) çoğunlukla iyi değildir. Tedavi girişimlerinde antibiyotikler ve antienflamatuar (yangı giderici) ilaçlar kullanılır.
Risk Faktörleri ve Koruyucu Hekimlik:
En büyük risk faktörü, ya da yapılabilecek olan en önemli hata, bir şey içirirken hayvanın dilinin veya alt çenesinin tutulmasıdır. Hayvanların yutma refleksinin engellendiği, yutma güçlüğü olabilecek her durum risklidir.
Süt Humması (Doğum Felci) olan ineklerde, yatar pozisyondayken bir şeyler içirilmeye çalışılması sıvının akciğere kaçması ile sonuçlanabilir. Hayvanlar yan yatarken de bir şey içirilmeye çalışılmamalıdır.
Koyun ve keçilerde daldırma şeklinde dış parazit mücadelesi yapılması esnasında ilaçlı suyun akciğerlere kaçma riski de vardır. Yavrulara (buzağı, kuzu, oğlak) biberonla süt içirilmesi esnasındaki ‘’biberon hataları’’ ölüme kadar gidebilen büyük sorunlara yol açabilir. Sabırsızca davranışlar, biberonların deliklerinin büyütülmesi, buzağılara yutma şansı verilmemesi çoğunlukla karşılaştığımız problemlerdir. Anestezi yapılmış bir hayvana anestezinin etkisi tamamen geçmeden önce hiçbir sıvı verilmemesi gerekir.
Görüldüğü gibi asıl risk faktörü insanlardır. İşlemler dikkatli, bilinçli, telaşsız bir şekilde yapılırsa bu tip kazalar ile karşılaşmayız.
