Buzağının gözü bize çok bilgi verir. Yeni doğanlarda ve buzağılık döneminin ileri günlerinde değişik sorunlar karşımıza çıkabilir. Sorunların bir kısmı doğrudan göz ile ilgili olabileceği gibi, bir kısmı da başka hastalıkların belirtisidir.
Örneğin; göz üzerinde deri parçası kalması gözün doğrudan bir sorunudur. Gözde tümör olması da öyle. Bunlar cerrahi müdahaleler ile halledilecek problemlerdir.
Gözün dışarıya doğru fırlamış olması ve şaşılık tek başına sorunlar olabileceği gibi hastalık belirtisi de olabilir.
Hastalık belirtisi olabilecek göz bozukluklarından “Buzağıların Sinirsel Hastalıkları” yazımda söz etmiştim.
Buzağının gözü bize en çok BVD-MD ve IBR hastalıkları konusunda ipuçları verir.
Katarak, gözün küçük olması, göz sinirinin yangısı veya gelişmemiş olması, beynin su toplaması, göz içi basıncının olmaması, gözde bulutlanma (boz görünüm) hep birlikte ortaya çıkan belirtiler kombinasyonudur ve BVD – MD habercisidir.
Böyle buzağılar ya ölü doğmuştur ya da tahminen doğumdan sonra 12 saat içerisinde ölürler.
Böyle buzağıların bizlere verdiği sinyali doğru değerlendirerek BVD-MD yönünden laboratuvar incelemelerine başvurmak yerinde olur.
Yeni doğanlarda septisemi çoğunlukla ölümle sonuçlanır. Bazı durumlarda gözlerin bulutlanması “neonatal septisemi” belirtisi de olabilir.
İleriki günlerde buzağıların başına başka dertler de gelebilir. Moraxella bovis sineklerle bulaşan bir göz enfeksiyonu olup bütün sürüyü tehdit eder.
Çoğunlukla ani ölüm ile sonuçlanan, TEME (Tromboembolik Meningoencephalitis) hastalığına yol açan Histophilus somni enfeksiyonlarında da gözde lezyon oluşur.
Listeriosis hastalığında da göz lezyonları görülür.
A vitamini eksikliğini akılda tutmak şarttır. Ülkemizde çok miktarda ADE kombinasyonu enjeksiyonluk ürünler kullanılsa da, A vitamininden vücudun yararlanmasını engelleyen durumların da olabileceğini bilmeliyiz.
Gözler çok şey anlatır. Ama; gözardı etmemek gerekir. Gözdeki sorunlardan yola çıkarak gerçek sorunu bulmak mümkündür. Durumu sadece gözdeki bir problem olarak görüp arkasını aramamak yapılabilecek en büyük ihmallerden biridir.
