İnek tohumlanınca döllenmiş yumurta (zigot) yumurta yolunda (oviduct) 6 günlük bir yolculuk yaparak yedinci gün rahime düşer. Bu yolculuk esnasında zigot bölünerek “embriyo” haline gelir.
Embriyonun anne tarafından tanınması ineğin kızgınlık gösterdiği günün ardından gelen 15.-17. günde olur. Rahime yapışma 19. günde, rahime yerleşme 21-22. günlerde oluşur. Yavru zarlarının oluşumu ise 25. güne denk gelir. Embriyo 42. günden itibaren Fetüs adını alır.
Fetüs’ün başından kuyruk sokumuna (B.K) kadar olan uzunluğu bize gebeliğin dönemi hakkında bilgi verir.
Fetüs iki aylıkken fare kadardır. Fetüs 3 aylık olunca sıçan büyüklüğüne ulaşır. Baş kuyruk sokumu (B.K) arasındaki uzunluk 13-17 cm civarındadır. Çene, dudak kenarları ve göz kapaklarında tüylenme başlamıştır.
Fetüs 4 aylık olunca B.K 22-23 cm kadardır. Küçük bir kedi büyüklüğünde olup 1-2 kg ağırlıkta olabilir. Tırnak yapısı oluşmuş, kaş bölgesinde ince tüyler belirmiştir. 5 aylıkken büyük bir kedi boyuna ulaşır. 30-45 cm boyunda ve 3-4 kg ağırlığında olur. Dişi yavru ise memeler göze çarpar. Kaş ve dudak bölgesinde tüylenme belirginleşir. 6 aylıkken küçük ırk bir köpek kadar olan fetüs 40-60 cm boy ve 5-10 kg ağırlığa ulaşmıştır. Kulak içleri, kuyruk ucu tüylenmiştir.
7 aylık fetüs 55-70 cm uzunlukta, 8-18 kg ağırlıkta olabilir. Köpek büyüklüğündedir. Kuyruk ucu tüyleri uzamıştır. Ayakların alt kısımlarında tüyler çıkmıştır. 8 aylık fetüs büyük ırk bir köpek büyüklüğünde olur. Boyu 60-80 cm, ağırlığı 15-25 kg kadardır. Bütün vücut kısa ve ince tüylerle kaplıdır. Kesici dişler henüz patlamamış olsa bile yeri belli olmuştur.
Böyle bir gelişme süreciyle fetüs ortalama 285’inci günde doğar.
Tabii ki burada belirtilen ağırlık ve boy bilgileri ırklara göre değişir. Zaten ölçüler aralıklı olarak verilmiştir.
Embriyo ve fetüs döneminde yavru atma (abortus) söz konusu olabilir. Embriyo döneminde rahimin embriyoyu tanıma (maternal tanıma) ve embriyonun rahime tutunma dönemleri kritik dönemlerdir.
O günler yani yukarıda belirtilen 15-17. günler ve 21-27. günler erken embriyonik ölümlerin olduğu günlerdir.
Gebeliğin diğer safhalarında ise fetüsü kaybedebiliriz. Virüsler, bakteriler, protozoa (Neospora caninum) kaynaklı sebepler, toksinler, mantar enfeksiyonları, genetik bozukluklar ve ineğin yedikleri ile ilgili nedenlerden dolayı abortus (yavru atma) meydana gelebilir.
Sürü yönetiminin temel ilkelerinden biri ”iyi kayıt” tır. İyi kayıt tutan işletmeler zaten atık fetüsün kaç aylık olduğunu bilirler. Ancak; yukarıda belirtilen uzunluk, ağırlık ve tüylenme bilgileri fetüsün kaç aylıkken kaybedildiği hakkında bize bir fikir verebilir.
