Her taş yerinde ağırdır sözünden yola çıkarak bu başlığı attım. Ülkemiz yerli koyun ırklarımız yönünden zengindir. Ayrıca bilimsel çalışmalar ile yapılan Avrupa ırklarının yerli ırklarımızla melezlenmesi yöntemiyle dayanıklı, verimli ve uyum yetenekleri yüksek koyun ırkları elde edilmiştir. Buna rağmen koyun yetiştiriciliğinde coğrafyanın, iklimin ve her yönden çevre koşullarının büyük önemi vardır. Yerli koyun ırklarımız bunlara paralel olarak belli yörelerde gelişmiştir. Yöresel ırklar kendi bölgelerinde daha verimli olmaktadırlar.
Bu bakış açısıyla, koyun ırklarımızı gözden geçirelim;
İvesi koyunu; Güneydoğu Anadolu Bölgesi. Bu ırkımız sıcak ve kurak iklim koşullarına uyum sağlamıştır. Akkaraman Orta Anadolu, Mor Karaman Doğu Anadolu bölgelerimizde bulunur. Kangal Akkaraman İç Anadolu Bölgesinde, özellikle Sivas ve çevre illerde, Dağlıç İç ve Batı Anadolu, %50 İvesi %50 Doğu Friz kanı taşıyan ASAF koyunu Orta Anadolu’da, etiyle ün salmış Kıvırcık ırkı koyunlar Tekirdağ, Marmara ve Kuzey Ege’de, Sakız Koyunu Çeşme, İzmir, Aydın illerimizde, Ege sahillerinde, Güney Marmara sahillerinde yetiştirilir.
Akkaraman ırkı ile Alman Et Merinosu melezlemesiyle elde edilen Orta Anadolu Merinosu adını aldığı bölgede, Alman yapağı, et merinosu ile Akkaraman’ın melezlemesiyle elde edilmiş olan Anadolu Merinosu Polatlı ve çevresinde, Alman Et yapağı merinosunun Kıvırcık ile melezi Karacabey Merinosu ise çoğunlukla Marmara ve Güney Marmara’da yetiştirilmektedir.
Karayaka koyun ırkı Sinop, Trabzon arasında Karadeniz’in kıyı ve dağlık kesimlerinde, Tokat ve Amasya çevresinde, Ramboillet (Ramboye) Dağlıç melezlemesiyle elde edilen Ramlıç ırkı koyunlar Orta Anadolu ile Batı Anadolu geçit bölgelerinde, Pırlak ırkı Kütahya, Afyon, Uşak, Manisa, Isparta, Burdur çevresinde, Pırıt ırkı yine bu bölgelerde, özellikle Isparta’nın Yalvaç, Senirkent ilçelerinde bulunur.
Akkaraman ile Ille de France koyun ırkının melezlenmesi sonucunda ortaya çıkan Polatlı koyunu da Orta Anadolu ve Polatlı çevresinde bulunmaktadır.
Sakız ve Karayaka ırklarının melezlenmesiyle elde edilen BAFRA koyunu Karadeniz kıyı bölgelerinde melezlemeden gelen uyum yeteneğiyle kendisine yer bulmuştur.
Şavak koyunu veya Şavak Akkaraman Tunceli, Elazığ, Erzincan taraflarında, Tahirova koyunu Güney Marmara ve Ege bölgelerinde, Koçeri koyunu başta Siirt, Mardin, Şırnak ve Bitlis illerinde, Zom koyunu Mardin, Şanlıurfa yöresinde, özellikle Derik ilçesi ve çevresinde tamamen lokal şartlarda yetişen ırklardır.
Karakaş koyunu Van, Batman, Siirt, Bitlis, Bingöl, Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Diyarbakır’ın bazı ilçelerinde bulunur. Eşme Koyunu, Uşak’ın Eşme ilçesi başta olmak üzere Uşak’ın diğer ilçelerinde, İmroz Koyunu Gökçeada ve Çanakkale’de, Acıpayam koyunu Denizli, Afyon, Isparta, Antalya çevresinde, Malya koyunu Kırşehir ili ve çevre illerde, Hemşin koyunu Artvin, Rize ve Doğu Karadeniz’de, Herik koyunu Amasya’da bulunmaktadır.
Tuj ırkı koyunlar Kars, Çıldır, Iğdır, Ardahan, Karagül koyunu Tokat, Çine Çaparı Aydın, Çine ve Bozdoğan ilçeleri ve Madra Dağı yöresinde, Güney Karaman Irkı Antalya, Mersin, Hatay, Gaziantep illerinde yer alan ırklarımızdır.
Norduz koyunu ise, Van ilimizin Gürpınar ilçesinde yetiştirilen yöreye özgü bir koyun ırkıdır. (Kaynak; www.tarimdanhaber.com)
