Embriyo Nedir?
Dişi yumurtasının erkek spermiyle döllenmesiyle oluşan yedi günlük canlıya “Embriyo” denir. Embriyo bir yavrunun ilk halidir. Daha önceki dönemde “Zigot”, daha sonraki dönemde “FETUS” adını alır. (Sığırlarda gebeliğin 42.gününden sonra “Fetus” olarak adlandırılır.)
Sığırlarda Embriyo Transferi Nasıl Yapılır?
Çok üstün verim özelliklerine sahip ineklerin (DONÖR) hormonlarla superovulasyonu (çok yumurta üretmesi) sağlanır. Böylece bir defada sadece bir yavru elde edilebilecek yüksek verimli inekten bir çok yavru elde etme olanağı elde edilir. Çok yumurtlatılan inekler yine yüksek verimi belirlenmiş boğa spermalarıyla tohumlanırlar. Bu işlemi takip eden yedinci günde rahim özel sıvılarla yıkanır. ( Yedinci gün önemlidir. Çünkü daha sonraki günlerde embriyo rahim duvarına tutunarak beslenmeye başlayacak ve yıkama sıvılarıyla alınamayacaktır ). Rahimden alınan yıkantı sularının içinde embriyolar aranıp bulunur. Özel işlemlerle dondurulur. İleride kullanılmak üzere saklanır. Eğer taşıyıcı anneler hazırlanmış ise taze olarak da nakledilebilir. Aynı işlemler rahimde değil tüp içerisinde de gerçekleştirilebilir. ( invitrofertilizasyon= İVF=Tüp dana)
Dondurulmuş olarak ?196°C de sıvı azot içerisinde saklanan Embriyolar, daha önceden hormonlar vasıtasıyla yedi günlük gebe durumuna getirilen taşıyıcı ineklere (recipient) bir kateterle nakledilirler. Normal gebelik süresi sonunda taşıyıcı inekler doğurur. Ancak doğurdukları yavrular genetik olarak kendi yavruları değildir. Doğan yavrular çok üstün verimlidir.
Embriyo Transferinin Yararları:
1- Bir inekten yılda sadece bir buzağı elde edilirken, bu yöntemle yılda 8-20 buzağı elde etme şansı vardır. Böylece üstün yetenekli ineklerden daha çok yavru elde etmek mümkündür.
2- Embriyo ile hastalık bulaşmaz. Ülkeden ülkeye kolayca ve güvenilir bir biçimde nakledilebilir. Bir sıvı azot tankı içerisinde yüzlerce embriyoyu ucuz bir şekilde ithal ya da ihraç etmek mümkündür.
3- Embriyo transferi IRK ıslahının en kestirme, en çabuk , en güvenilir yoludur.
4- Çeşitli sebeplerle canlı hayvan ithalinin yasak olduğu dönemlerde ya da hastalık dolayısıyla yasak konulan ülkelerden embriyo getirmek mümkündür.
5- Kimse en iyi damızlık ineğini başkasına satmaz. Ancak onların embriyolarını satın almak mümkündür.
6- İsteğe göre erkek ya da dişi buzağı elde edilebilir.
7- Taşıyıcı annelerin bulunduğu yerde doğan buzağılar çevresel mikroplara karşı hazırlıklı olarak doğarlar.
Sığırlarda Embriyo Transferinin Dezavantajları:
1- Pahalıdır. (Donör ve Boğa’nın kalitesine,erkek ve dişi garantisine bağlı olarak fiyatları
300 ?1000 $ civarındadır)
2- Gebelik oranı % 50-60 civarındadır.
3- Şu anda herkes yapamaz. Kurs görmüş , deneyimli kişilerin yapabileceği bir iştir.
Ege Vet 1990 yılındaTürkiye’de ilk defa Embriyo Transferi uygulamış, bu yöntemle iki boğa elde etmişti. O günlerde gazetelere haber olmuştu. Aydın’da bir çiftlikte transfer gerçekleştirilmiş; doğan yavrulara Efe ve Zeybek isimleri verilmişti. Aradan geçen yıllarda Ege Vet Boğa İstasyonu ve Sperm Bank kuruldu. Boğa ihtiyacı için ABD’den uçakla 5 adet damızlık boğa ve cinsiyeti önceden belirlenmiş erkek embriyolar ithal edildi. Bunlardan dört adet üstün özelliklere sahip boğa elde edildi. Bunlar şimdi spermbank’ta boğa olarak kullanılmaktadır. Ege Vet, Veteriner Fakülteleri ve Tarım Bakanlığı bugüne kadar ya kendi ihtiyaçları için ya da deneysel amaçlarla Embriyo Transferi yaptılar. Ancak Türkiye’de ilk defa Ege Vet satmak için, ticari amaçla embriyo ithal ederek olaya yeni bir boyut getirdi. Ege Vet embriyoları iki kategoride satışa sundu. Fiyatları 350 ve 400 $ olarak belirlendi.Çiftliklerin genetik ilerlemeleri ve dolayısıyla ülkede hayvan ıslahının hızlanması açısından çok önemli bir gelişme olan bu girişimden ilk olarak Aydın Söke’de Agrita Çiftliği yararlandı. İlk embriyo satın alarak uygulatan çiftlik olan Agrita’da yavrular dört gözle bekleniyor.
