Düveler ırkın erişkin haline göre, henüz %75’lik bölümüne gelmiş olan sürünün genç kızlarıdır. Holstein ırkı düvelerin başlıca sorunlarından biri, ilk doğumlarında %8 civarında güç doğum olma ihtimalidir. Holstein ineklerde bu ihtimal %3 iken, Holstein düvelerde %9 idi. Kolay doğum ile ilgili ıslah çalışmalarında bu oran ABD’de %8’e,hatta %7,7’ye çekildi. Tabii, boğa ile ilgili bir karakter olarak. Boğa ile ilgili olmayan güç doğum sebepleri de vardır. Anne tarafından gelen güç doğum
sebeplerine bakarsak; yanlış besleme sonucu yağlandırılmış düvelerin güç doğuma yatkın olduğunu görürüz. Düveye gebeliğin son döneminde verilen aşırı miktarda sindirilebilir. Protein yavrunun olması gerekenden daha irileşmesine, bu durum da güç doğuma yol açabilir.
Holstein düvelerin 14 aylık olduklarında gebe bırakılmaları idealdir. Bu tek başına yeterli değildir. Düvenin 14 aylık yaştayken, 127 cm boyunda ve 375 kg canlı ağırlığında olması istenir. Bu boy ve ağırlığa daha önce ulaşan düveler varsa 14 aylık olmaları beklenmeden tohumlanabilir.
Sütçü sığır işletmelerinde güç doğumlar puanlanarak kayıt altına alınmalıdır. 1-den, 10’a kadar puanlama yapılması yerinde olur. 1. Kolay doğum, 10 ise sezaryen ile doğum olacak şekilde puanlama yapılırsa; 6’dan yüksek puanlar güç doğumu gösterir. Örneğin; 6 çekme, çıkarma veya hafif müdahaleli güç doğum olarak kabul edilir. 8 veya 9 puan veteriner hekim çağrıldığını, 10 ise ancak sezeryan ile doğum gerçekleştiğini gösterir. Burada 3 önemli konu karşımıza çıkmaktadır.
1- Gereksiz, erken müdahale
2- Doğum padoğu
3- Düvenin annesinin babası
Suni tohumlamada kullanılan sperma kolay doğum özelliğine sahip bir boğanın sperması olsa bile, düvenin pedigrisi varsa, babasının güç doğum oranını bilmek yararlı olur. Böyle bir durum anne tarafından gelen güç doğum özelliğine işaret eder.
Doğum padoğunun genişliği ile kolay doğum arasında bir ilişki vardır. Doğum padoğu ne kadar geniş ise, doğum o kadar kolay olur. Düvelere ve ineklere, ayrı bir doğum padoğunda, sancılanma, ıkınma için zaman tanımak, gözlemek, ama gereksiz erken müdahaleden kaçınmak şarttır. Gereksiz olarak doğuma müdahale edilmesi, güç doğum oranını arttıracak şekilde yanlış bir algıya yol açar. Diğer yandan rahim yangısı sayısında da artış görürüz.
Düvelerde bile kolay doğum ihtimali yüzde 92, güç doğum ihtimali yüzde sekizdir. Sonuç olarak; sürüde düveler için kullanılacak boğa tohumlarında kolay doğum özelliğine
kesinlikle dikkat etmek gerekir. Bu süregelen dikkat, düvenin babasının da kolay doğum özelliğine sahip bir boğa olmasını sağlayacaktır. Düveleri 14 aylıktan daha geç bırakmamak ve yağlandırmamak, güç doğuma karşı alınacak önlemlerdir.
