Öksürük solunum yolu enfeksiyonunun belirtisidir. Pneumoni veya zatürre adı verilen akciğerlerdeki enfeksiyon stres ile başlar. Özellikle besi danaları nakliyenin ardından, yaşadıkları stresin şiddetine göre 3-10 gün içerisinde pneumoni’ye yakalanıyorlar. Penumoni tedavisi güç, pahalı ve nükseden bir hastalıktır. Tedavi her zaman arzu edilen sonucu vermeyeceği gibi, vakaların yüzde 25’i nükseder.
Besi danaları en çok nakliye stresine maruz kalan hayvanlardır. Barınak’tan pazara, pazardan satın alanın barınağına gelene kadar bir nakliye stresi geçirirler. Yola, taşıma aracının konforuna, kalabalık olup olmamasına, hatta insan davranışlarına varıncaya dek her şey stres etkenidir. Uzun yol, kalabalık taşıma aracı, kötü davranışlar, yem, yer değişiklikleri , iklim değişikliği, bakıcı değişikliği stresin şiddetini arttırır.
Stres hormonu salgılandığında vücudun direnç sistemi çöker. Fırsat kollayan virüsler ile ardından gelen bakteriler pneumoniye sebep olurlar.
Pneumoni’yi başlatan virüsler ve bakteriler değil, stres’tir.
Eğer stresi giderecek önlemler alırsak IBR, BVD, PI3,BRSV gibi virüslere fırsat vermemiş oluruz. Ayrıca; virüslerin açtığı yoldan akciğerlere yerleşen ve toksinleriyle şiddetli pneumoniye sebep olan Pasteurella bakterilerinin de önünü keseriz.
Nakliye sonrası yorgun, bitkin, susuz kalmış danalara derhal kayıplarının karşılanması yönünde destekler verilmelidir. Enerji veren, işkembedeki yararlı bakterilerin çoğalmasını sağlayan, susuzluğu gideren, mineralleri takviye eden destekler verilirse stresi çabuk giderebiliriz. Sodyum /potasyum pompasının bozulması ve hücre içi suyun hücre dışına çıkması, vücudun enerjisinin azalmasını, hücre içi dehidrasyon (susuzluk) oluşması hayvanı yorgun, bitkin bir hale getirmektedir.
Betain içerikli destekler hücre içi sıvının korunmasına yardımcı olacak, hazır enerji takviyeleri de yorgunluk ve bitkinlik durumunun hemen giderilmesini sağlayacak, dolayısıyla hayvan stresi çabucak atlatacaktır.
Pneumoni sebebi olarak bilinen virüslerin ve bakterilerin koruyucu aşıları vardır. Ancak; yapılması gereken öncelikli iş strese karşı önlem almaktır. Enerjisi tamamlanan, ozmoz dengesi tekrar kurulan, kayıpları karşılanan, işkembesi çalışır halde tutulan hayvanlar stresi atlatacaklar ve canlı ağırlık artışı sağlayacaklardır.
Kazanç sağlamak amacıyla başlanan bir işte daha ilk günlerde yüksek masraflar yapmak, ağırlık artışı yerine, ağırlık kaybı yaşamak hayal kırıklığı yaratır. Böyle durumlara düşmemek ve kârlı bir besicilik yapabilmek için stresin bir an önce giderilmesi gerektiğini unutmayalım.
